Tiềm năng du lịch bên bờ sông Tam Kỳ
Để đánh thức tiềm năng, lợi thế du lịch dọc hai bên bờ sông Tam Kỳ ở phía nam thành phố Đà Nẵng, chính quyền các địa phương liên quan đang khẩn trương lập quy hoạch và triển khai giải pháp.
Làng sinh thái Hương Trà, nơi được mệnh danh là thủ phủ của sưa vàng.
Việc này được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích phát triển kinh tế-xã hội cho thành phố Đà Nẵng nói chung và các địa phương ven sông nói riêng, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, lịch sử của vùng đất.
HƯƠNG TRÀ - “ĐIỂM KHỞI ĐẦU”
Sông Tam Kỳ cùng với các sông Vu Gia, Thu Bồn là ba sông lớn ở tỉnh Quảng Nam (trước đây), nay là thành phố Đà Nẵng. Ngoài ra, phần hạ lưu sông Thu Bồn và sông Tam Kỳ được nối với nhau bởi sông Trường Giang có chiều dài khoảng 60 km chạy dọc bờ biển.
Nhắc đến sông Tam Kỳ là phải nhắc đến làng Hương Trà nằm ngay ngã ba sông ở phía đông, được hình thành vào khoảng từ đầu thế kỷ 16. Quá trình hình thành và phát triển của vùng đất Hương Trà gắn liền với sự hình thành, phát triển của xã Tam Kỳ đến phủ Tam Kỳ xưa rồi thành phố Tam Kỳ, nay là phường Hương Trà, thành phố Đà Nẵng. Trong những năm kháng chiến, vùng đất Hương Trà có phong trào cách mạng lớn mạnh và là nơi đóng căn cứ hoạt động của đội công tác nội đô thị xã Tam Kỳ lúc ấy.
Làng Hương Trà sở hữu những nét đặc trưng của ngôi làng Việt với con đường làng men theo dòng sông, cây đa, bến nước, sân đình... Theo các bậc cao niên, trong suốt quá trình xây dựng và phát triển, người dân trong làng đã cùng nhau sử dụng cây sưa - một loại cây gỗ tốt và cứng, không mối mọt, mưa nắng không bị cong vênh - để trồng dọc bên bờ sông Tam Kỳ. Những cây sưa được trồng trên diện rộng để lấy bóng mát và hình thành nên những con đường hoa sưa cổ thụ hàng trăm năm tuổi.
Bà Đỗ Thị Nga, 58 tuổi, dù không được sinh ra ở Hương Trà nhưng có thời gian gắn bó sâu sắc với mảnh đất này hơn 30 năm. Hành trình của bà từ Tam Xuân về Hương Trà làm dâu không chỉ để xây dựng một cuộc sống mới mà còn là một quá trình chứng kiến sự thay đổi của vùng đất. Theo bà Nga, khi mới về, Hương Trà còn nghèo khổ, người dân chủ yếu sống dựa vào nông nghiệp và dòng sông Tam Kỳ. Tuy nhiên, với sự phát triển của du lịch, nhất là nhờ vào hàng cây sưa cổ thụ gắn với dòng sông, Hương Trà đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Du lịch phát triển không chỉ mang lại nguồn thu nhập cho người dân mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng nơi đây.
Đến nay, Hương Trà đã trở thành làng du lịch sinh thái, là nơi duy nhất sở hữu quần thể sưa cổ thụ hiếm có với tuổi đời trung bình hơn 100 năm, trong đó 12 cây ghi nhận có độ tuổi hơn 200 năm, được các thế hệ người làng trồng, chăm sóc và phát triển. Hiện làng đã có 9 cây sưa tuổi đời lâu năm nhất được Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam công nhận Cây di sản Việt Nam, là điểm thu hút hàng nghìn lượt du khách đến chiêm ngưỡng, thưởng ngoạn và chụp ảnh lưu niệm mỗi dịp hoa nở.
Chị Cao Thị Nguyên đến từ thành phố Huế chia sẻ: “Đến với Hương Trà, tôi được trải nghiệm làng quê, sông nước, thưởng lãm không gian lãng mạn của vườn sưa và nét cổ kính của làng Hương Trà hàng trăm năm tuổi. Đặc biệt, hàng sưa cổ thụ đối diện dòng sông Tam Kỳ tạo nên một khung cảnh thơ mộng và cuốn hút”.
Việc xây dựng thành công mô hình du lịch tại làng sinh thái Hương Trà đã tạo động lực và định hướng cho sự phát triển chung của hai bên bờ sông Tam Kỳ. Từ đó, tạo ra một hình mẫu để phát triển du lịch bền vững và hài hòa cho cả khu vực.
ĐỊNH HÌNH SẢN PHẨM DU LỊCH
Ngày 9/8 mới đây, Ủy ban nhân dân phường Hương Trà và Ủy ban nhân dân xã Tam Xuân, thành phố Đà Nẵng đã tổ chức lễ ký kết công tác phối hợp quản lý, xây dựng quy hoạch hai bên bờ sông Tam Kỳ từ ngã ba sông Tam Kỳ đến hồ Phú Ninh. Theo đó, đoạn sông chảy qua địa phận hai địa phương quản lý khoảng hơn 10 km, dòng sông có bề rộng 60m và bề ngang 200m với tổng diện tích phạm vi khai thác hai bên bờ khoảng 600 ha. Ý tưởng quy hoạch tập trung vào ba nhóm giải pháp chính, gồm: Bảo tồn văn hóa, phục hồi sinh thái, quản lý rủi ro, thích ứng biến đổi khí hậu; phát triển hạ tầng và không gian mở; phát triển kinh tế, du lịch, dịch vụ. Ngoài ra, để khai thác hết tiềm năng hai bên bờ sông, đề án quy hoạch đưa ra ý tưởng thiết kế tuyến đi bộ, xe đạp; xây dựng công viên, quảng trường ven sông, bến thuyền, cầu qua sông.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tam Xuân Nguyễn Chí Dân cho biết, Tam Kỳ là một trong những con sông có cảnh quan thiên nhiên đẹp, với dòng chảy êm đềm và môi trường chung quanh phong phú. Đây được xem là những tiềm năng và lợi thế để phát triển du lịch mà lâu nay vẫn chưa được khai thác một cách tốt nhất. Việc khai thác không chỉ giúp bảo tồn cảnh quan mà còn tạo ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế-xã hội cho địa phương.
Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Hương Trà Trần Trung Hậu, ý tưởng phát triển du lịch hai bên sông Tam Kỳ là một kế hoạch rất tiềm năng. Để thực hiện điều này, Hương Trà và Tam Xuân cần có sự hợp tác chặt chẽ, từ việc giữ gìn cảnh quan tự nhiên đến phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng dân cư. Thời gian tới, hai địa phương cần định hướng phát triển các tuyến giao thông du lịch ven sông để kết nối các điểm, đồng thời tạo lập sản phẩm mới, nhất là trải nghiệm hoạt động trên sông, biển, đầm hồ…
Trước đó, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Trần Nam Hưng đã thống nhất chủ trương để phường Hương Trà chủ trì, phối hợp xã Tam Xuân xây dựng quy hoạch hai bên bờ sông Tam Kỳ từ ngã ba sông Tam Kỳ đến hồ Phú Ninh; phường Hương Trà triển khai thực hiện Đề án phát triển du lịch sinh thái cộng đồng ven sông Tam Kỳ.
Việc xây dựng quy hoạch phát triển hai bên bờ sông Tam Kỳ tuy mới chỉ là bước khởi đầu, nhưng với sự chuẩn bị chu đáo và bài bản của hai địa phương, kỳ vọng rằng bức tranh du lịch nơi đây sẽ có hướng phát triển tốt, tạo ra một động lực phát triển mới cho khu vực phía nam thành phố Đà Nẵng, nhất là các địa phương ven sông Tam Kỳ, góp phần xây dựng một Đà Nẵng hiện đại, văn minh và giàu bản sắc.